سیستم کنترول پایداری ESP یا ESC

بین همه فناوری هایی که تاکنون توسط شرکت های اتومبیل سازی ارائه شده اند  سیستم های کنترل پایداری از نظر مهندسی جزو جالبترین سیستم ها هستند. این سیستم ها کنترل سیستم مکانیکی توسط کنترلرهای الکترونیک را ممکن کرده اند که این موضوع خود مباحث جدید و جالبی را در دنیای اتومبیل به وجود آورده است.

پس از معرفی سیستم کنترل کشش (TRC) توسط شرکت‎های "بی ام و" و "مرسدس بنز" برای اولین‎ بار در سال 1987، سیستم کنترل پایداری (Electronic Stability Control) که به فرمان‎پذیری اتومبیل کمک می‎کند، معرفی شد. در سال 1995، این سیستم برای اولین‎بار توسط شرکت "مرسدس بنز" بر روی مدل W-140 از سری S ارائه شد. پس از آن شرکت "بی ام و" نیز در همان سال، به نصب این سیستم روی برخی خودروها اقدام نمود.
ESP-Electronic Stability Program
ESC-Electronic Stability Control

سیستم ESP حاصل ادغام سیستم ترمزEBD ، ABS و برنامه ایجاد شده درECU برای کنترول واحد هیدرولیک ESP  وسنسور زاویه فرمان (جهت حرکت هر چرخ 1) به همراه سنسور میزان انحراف با سنسور شتاب یکپارچه(جهتی که خودرو در حال حرکت است 2) می باشد.

فیلم کاملیه توصیه میکنم حتما ببینید

نحوه عملکرد سیستم کنترل پایداری به این صورت است که پردازنده اصلی خودرو شرایط رانندگی را بررسی میکند و جهتی را که خودرو در حال حرکت است به دست می آورد.سپس جهت حرکت هر چرخ نیز محاسبه میشود و با استفاده از اطلاعات به دست آمده در صورت عدم تطابق جهت حرکت چرخ ها با حرکت اتومبیل نیروی ترمز مناسب به چرخ ها اعمال میشود تا خودرو پایداری خود را حفظ کند.
سیستم EPS در هر ثانیه 25 بار وضعیت خودرو را کنترول میکند که مطلع شود که زاویه پیچش چرخ و مسیر حرکت خودرو به یک سمت باشد. در ضمن این چک کردن پی در پی باعث میشود در حالت انحراف اولیه به سرعت خودرو مسیر حرکت خودرو را کنترول کرده و به مسیر اولیه خود باز گرداند.

وقتی خودرو از مسیر خود خارج می شود سیستم فوق وارد عمل شده و طوری عمل می کند که هر چهار چرخ را به طور مستقل (جداگانه) کنترول کرده به طوری که هر چرخ مانند یک دیسک ترمز جداگانه عمل می کند.

خودروی لامبورگینی با سیستم ESP فعال و غیر فعال

 سیستم با توجه به دریافت داده های سنسور ها و عملگرها ( سرعت گردش هر چرخ  (همان سنسور های ABS) و سرعت حرکت خودرو،وضعیت قرار گیری فرمان، شتاب وارده طولی و شعاعی به خودرو ، گشتاور تولیدی موتور، وضعیت جاده(خیسی یا خشکی)) یک تصویر کلی از چگونگی حرکت خودرو و وضعیت چرخها تنظیم میکند و با مقایسه این مقادیر با مقادیر ایده آل (پارامتر های داده شده کارخانه) مورد نیاز خودرو تصمیم به کنترول خودرو در حالت ناپایدار می کند.

تفاوت هایی بین سیستم EBD و ESP وجود داره که گه گاهی افراد این دو سیستم رو با هم اشتباه میگیرند.

سیستم EBD نیرو را با توجه به شرایط هر چرخ ودقیق تر بین آنها تقسیم می کند تا خودرو با اطمینان بیشتری  در جاده های برفی (لیز) حرکت کند. و همچنین در سر پیچ ها هنگام ترمز گیری چون سرعت چرخ های داخلی کمتر از چرخ های بیرون میباشد.( مرتبط به دیفرانسیل) بنابراین باید نیروی کمتری به چرخ های داخلی نسبت به چرخهای خارجی وارد شود تا تعادل خودرو به هم نخورد.

به این اصل توجه داشته باشین که وقتی ترمز توسط راننده گرفته بشه سیستم EBD فعال میشه در غیر این صورت سیستم فعال نیست.ولی سیستم ESP بدون ترمز گیری راننده در مواقع ضروری با توجه به داده های سنسورها خود به صورت هوشمند وارد عمل شده و خودرو را در حالت پایداری قرار میدهد.

منبع